PRZYCZYNY WAD ZRYZU

CZYNNIKI DZIAŁAJĄCO USZKODZAJĄCO NA ZARODEK LUB PŁÓD

A)   CZYNNIKI DZIEDZICZNE

• wady zgryzu dziedziczone: makrognacja, mikrognacja, makrogenia, mikrogenia, prognacja, progenia, zgryz głęboki całkowity i częściowy, zgryz krzyżowy, skośne wyrostki zębodołowe
• zaburzenia zębowe dziedziczone: dysplazje w budowie tkanek zęba, nadliczbowość, niedoliczbowość zębów, diastema
• rozszczepy
• wady genetyczne (np. trisomie: zespół Downa, zespół Turnera; dyzostozy, dysplazje; połowiczy zanik twarzy postępujący itp.) – towarzyszą im charakterystyczne dla danej wady nieprawidłowości w obrębie narządu żucia

B)   CZYNNIKI ZEWNĄTRZPOCHODNE, DZIAŁAJĄCE POPRZEZ ORGANIZM MATKI W OKRESIE TWORZENIA ORGANÓW I NARZĄDÓW PŁODU

– nieprawidłowe ułożenie płodu, wzmożone uciski spowodowane nieprawidłową budową narządów rodnych matki, guzami ścian macicy, ucisk barku, kończyn płodu na twarz, urazy zewnętrzne ciężarnej itp.

• np. zespół Pierre-Robina

–  braki witaminy A, B2, D

• np. rozszczepy, krzywica u płodu

– trucizny (nikotyna, alkohol, rtęć, ołów), lekarstwa (sulfonamidy, chinina,     chinidyna, talidomid), promieniowanie jonizujące, napięcia, stresy, złe warunki bytowe, choroby wirusowe, toksoplazmoza, listerioza, choroby ogólne (cukrzyca, niewydolność krążenia, niedokrwistość)

• mogą być przyczyna powstania rozszczepu, niedorozwoju szczęk i  zębów

 

WPŁYW GRUCZOŁÓW WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO

– akromegalia, karłowatość przysadkowa, niedoczynność tarczycy pierwotna, krzywica

• towarzyszą im charakterystyczne dla danego zaburzenia nieprawidłowości w obrębie narządu żucia

 

CZYNNIKI ZEWNĄTRZPOCHODNE DZIAŁAJĄCE ZNIEKSZTAŁCAJĄCO NA NARZĄD ŻUCIA W OKRESIE POZAPŁODOWYM

Aż 80% wszystkich zaburzeń szczekowo-zgryzowo-zębowych spowodowana jest tymi czynnikami zewnętrznymi !!! Nazywane są one WADAMI NABYTYMI.

 A)   Dysfunkcje, czyli zaburzone czynności fizjologiczne

-nieprawidłowe układanie niemowlęcia i dziecka w czasie snu i karmienia

-nieprawidłowy sposób karmienia

-wady postawy ciała

-nieprawidłowy układ ciała podczas zajęć

-nieprawidłowa funkcja połykania

-nieprawidłowa wymowa

-oddychanie przez usta (spowodowane przerostem migdałka gardłowego, stanami zapalnymi błony śluzowej gardła i nosa, alergią, stałym nieżytem nosa)

– nieprawidłowe żucie

-dysfunkcja szczelności warg

B)   Parafunkcje, czyli czynności nietypowe, do których zalicza się wszelkie nawyki

-ssanie smoczka, palca, wargi, ssanie i nagryzanie języka

-obgryzanie paznokci, ołówków

-zgrzytanie zębami

-nawykowe podpieranie bródki lub kąta żuchwy

C)   Choroba próchnicowa i jej skutki (przedwczesna utrata zębów mlecznych i stałych)

D)   Choroby ogólne organizmu

– np. krzywica

E)   Choroby miejscowe

– przerost migdałków podniebiennych

– zapalenie przyusznic i ucha środkowego

– wrzodziejące zapalenie błony śluzowej jamy ustnej i dziąseł

– zapalenie zgorzelinowe jamy ustnej

– zapalenie szpiku kostnego

F)    Urazy

– poród kleszczowy, urazy mechaniczne, termiczne

 

Dlatego uwzględniając przyczyny wad zgryzu często potrzebna jest ścisła współpraca lekarzy różnych profesji: stomatologa, chirurga szczękowo-twarzowego, chirurga stomatologicznego, periodontologa, laryngologa, pediatry, logopedy, foniatry, endokrynologa, psychologa czy neurologa.