Co należy zrobić jeśli odkleił się pierścień lub zamek?

Odklejenie pojedynczego zamka czy pierścienia jest stosunkowo często występującą awarią podczas leczenia aparatem stałym. Nie należy wówczas wpadać w panikę. Odklejony zamek lub pierścień może się przesuwać co może powodować uczucie dyskomfortu, nie powinien jednak wypaść z buzi ponieważ jest przymocowany do łuku specjalnymi ligaturami. Zwykle nie są to sytuacje wymagające natychmiastowej interwencji i mogą zostać usunięte na następnej wizycie. Jeżeli jednak odklejony element nie jest stabilny, odklejeniu uległo więcej zamków ( na przykład po urazie) lub czujemy znaczny dyskomfort, należy umówić się jak najwcześniej na wizytę.

Należy pamiętać , że poszczególne elementy aparatu nie są na stałe przymocowane do zębów. Siłą wiązania kleju i cementu musi być na tyle silna aby wytrzymać siły przyłożone do zębów, w celu korekty ich położenia i na tyle słaba, aby umożliwić bezpieczne usunięcie zamków po zakończeniu leczenia. Pacjent po montażu aparatu dostaje szereg wskazówek i zaleceń, które mają na celu uniknięcie tego typu awarii. Właśnie u pacjentów, którzy nie stosują się do zaleceń związanych z dietą i higieną, zamki doklejają się najczęściej. 

 

Co to jest separacja zębów?

Separacja zębów (czasowe odsunięcie od siebie zębów) umożliwia założenie aparatu stałego. Wykonywana jest zazwyczaj na 7 dni przed założeniem aparatu  i umożliwia założenie pierścieni na pierwsze zęby trzonowe (szóstki). W tym celu  umieszcza się między zębami elastyczne kółeczka, które tworzą miejsce odpychając od siebie sąsiednie zęby, tak aby pierścień mógł być bez problemów założony. Czasem pierścienie zakładane są także na inne zęby, ale to zależy od rodzaju zaplanowanego leczenia.

 

Co to jest stripping zębów?

 Stripping jest to delikatne oszlifowanie pionowych płaszczyzn zębów (miejsca w których zęby stykają się ze sobą) w celu uzyskania miejsca dla uszeregowania stłoczonych zębów. Jest to często stosowana metoda w celu uniknięcia ekstrakcji. Nie w każdym jednak przypadku może być zastosowana. Zależy to m.in. od wielkości stłoczenia (niedoboru miejsca) , kształtu zębów czy higieny. Zabieg polega na zniesieniu niewielkiej ilość szkliwa w granicach 0,2-0,3 mm. Niekiedy stosuje się go do poprawy niekorzystnego trójkątnego kształtu siekaczy, aby możliwe było ich zbliżenie do siebie i usunięcie „tzw. czarnych trójkątów” przy dziąsłach. Zabieg ten jest bezpieczny i nie pociąga za sobą długotrwałych powikłań pod warunkiem utrzymywania przez pacjenta właściwej higieny. Początkowo oszlifowane powierzchnie są bardziej narażone na działanie kwasów zawartych w pożywieniu i powstanie próchnicy. Może też wystąpić przemijająca nadwrażliwość. Z czasem dzięki fluorowi w pastach do zębów czy płynach powierzchnia szkliwa zostaje wzbogacona we fluor i wzmocniona, dzięki czemu jej odporność wzrasta.

 

Czy aparat stały może zniszczyć zęby?

Jeśli pacjent prawidłowo dba o higienę jamy ustnej, nie ma ryzyka uszkodzenia szkliwa. Aparat nie jest odpowiedzialny za zniszczenie zębów, ale utrudnia utrzymanie prawidłowej higieny. Białe bądź brązowe plamy (odwapnienia) i próchnica wokół zamków lub przy dziąsłach  powstają w wyniku stałego zalegania płytki nazębnej na szkliwie z powodu zaniedbań higienicznych.

 

Czy aparat stały można założyć  tylko na jeden łuk zębowy?

W  większości przypadków nie jest to zalecane rozwiązanie. Zęby mogą funkcjonować prawidłowo kiedy występuje prawidłowy kontakt między górnym i  dolnym łukiem zębowym. W momencie, gdy  leczony jest tylko jeden łuk zębowy, zmieniamy ustawienie zębów tylko w tym łuku i nie możemy dostosować położenia zębów w łuku nie leczonym, do nowej pozycji zębów z zamkami. Zmieniając położenie zębów w jednej szczęce, powinniśmy zmienić ustawienie zębów w drugiej, tak aby występowały prawidłowe kontakty między nimi.

Leczenie tylko jednym aparatem lub aparatem fragmentarycznym możliwe jest tylko w przypadku drobnych korekt, które wykonywane są zazwyczaj u osób dorosłych. Decydując się na takie leczenie pacjent powinien być świadomy, że osiągnięte wyniki nie będą idealne.

 

Czy będę odczuwać ból po założeniu aparatu?

 Poziom odczuwanego dyskomfortu i bólu zależny jest od naszego indywidualnego progu odporności i wrażliwości na ból. Niektórzy w ogóle nie skarżą się na ból, dla innych każda aktywacja niesie ze sobą pewien dyskomfort.

Ból, zwłaszcza podczas gryzienia, występuje przez pierwszych kilka dni po założeniu aparatu. Przyjęcie tradycyjnych środków przeciwbólowych powinno znieść wszelkie dolegliwości. Comiesięczna aktywacja aparatu lub wymiana elementów wyzwalających siły, może spowodować wystąpienie nieznacznego kilku godzinnego (maksymalnie2-3 dniowego) bólu, który nigdy nie jest tak nasilony, jak ten występujący po montażu. Ból w trakcie leczenia spowodowany jest przemianami zachodzącymi w tkankach otaczających zęby, na skutek zastosowanych sił do kerekty wady. W przypadku pojawienia się silnego bólu należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym leczenia.

 

Czy możliwa jest zmiana ortodonty w trakcie leczenia?

Zmiana ortodonty  w trakcie leczenia nie jest polecana. Lekarz na samym początku, na podstawie wnikliwej analizy wady, ustala indywidualny plan leczenia i wybiera stosowany przez siebie lub dopasowany do nieprawidłowości rodzaj zamków. Zamki aparatów stałych nie tylko różnią się materiałami z których są wykonane, ale także posiadają indywidualne wartości wpisane w sam zamek tzw. preskrypcję. Ortodonta ma ich do wyboru co najmniej kilkanaście, tylko z jednej firmy produkującej zamki. Lekarz, u którego chcemy kontynuować leczenie nie jest wstanie ze 100 procentową pewnością określić system, który został zastosowany u danego pacjenta lub może nie posiadać tego typu zamków (ze względu na jego prywatne preferencje i doświadczenie). Niekoniecznie też, daną wadę, leczyłby z zastosowaniem tych samych metod. Lekarz, który od początku prowadzi leczenie, posiada całą dokumentację i wiedzą o prowadzonym leczeniu, wie o pacjencie najwięcej i jest w stanie przeprowadzić leczenie zgodnie z zakładanymi na początku założeniami. Dlatego zakładać, kontrolować i zdejmować aparat powinien ten sam lekarz.

 

Czy można założyć aparat ortodontyczny jeśli ma się martwe zęby?

Prawidłowo przeleczony kanałowo, martwy ząb, nie jest przeciwwskazaniem do leczenia ortodontycznego.

 

Czy muszę usuwać zęby w celu korekty wady?

Zabieg usunięcia zębów w celu korekty wady, jest wybierany przez ortodontę jedynie w ostateczności i po przeanalizowaniu wszelkich możliwych alternatywnych rozwiązań. Decyzja poprzedzona jest dokładną oceną rysów twarzy, wady i stanu uzębienia.

Z przyczyn ortodontycznych najczęściej przeprowadzana jest ekstrakcja czwórek i ósemek. Najczęstszym wskazaniem jest nadmierne stłoczenie (brak miejsca dla zębów, kiedy podstawy kostne nie są wstanie pomieścić wszystkich zębów) oraz kamuflaż nasilonej wady zgryzu.

 

Czy po założeniu aparatu zmieniają się rysy twarzy?

Same zamki zazwyczaj nie powodują zmian w wyglądzie. Wielkość zamków jest stosunkowo niewielka i nie zaburza rysów twarzy. Niekiedy, szczególnie w przypadku zamków estetycznych, które są nieco większe niż zamki metalowe, może wystąpić efekt pełniejszych warg, który zanika po ściągnięciu aparatu.

Zmiany w rysach twarzy występują w przypadku leczenia ortopedycznego i chirurgicznego, które są stosowane w celu ich korekty.  W przypadku leczenia ortodontycznego, niekiedy planowane są zmiany ustawienia zębów, które mogą korzystnie wpłynąć na okolicę ust. Przy przechylonych zębach górnych i cienkich wargach można uzyskać ich nieznaczne większe wypełnienie w wyniku wychylenia zębów.

Przy wadach, którym towarzyszy nadmierne wychylenie siekaczy, po zaplanowanych ekstrakcjach, można zmniejszyć nadmierną wypukłość i niedomykalność ust. Opisane jednak zmiany są przykładowe i ich wystąpienie uzależnione jest od wielu innych czynników, które mają wpływ na końcowy efekt leczenia.

 

Czy po zdjęciu aparatu pozostają  ślady po zamkach?

Jeśli pacjent odpowiednio dbał o higienę jamy ustnej, nie powinno być śladów po zamkach. Natomiast przy niewłaściwej higienie może dojść do powstania białych odwapnień szkliwa wokół zamów lub przy dziąsłach. Następnie z powodu  na skutek barwników zawartych w pożywieniu, z czasem mogą zmienić barwę i stać się brązowe. W przypadku dalszego zalegania płytki, białe odwapnienia przekształcają się w ubytki próchnicowe.

 

Czy przy założonym aparacie można leczyć zęby?

W przypadku pojawienia się ubytku w zębie, w trakcie leczenia ortodontycznego, nie należy odkładać leczenia do momentu ściągnięcia aparatu. W wielu przypadkach obecność zamka nie przeszkadza w prawidłowym wyleczeniu zęba. W przypadku gdy próchnica znajduje się na powierzchni stycznej zęba (miejsce gdzie sąsiadujące zęby stykają się ze sobą), konieczne jest zdjęcie zamka, w celu umożliwienia założenia formówki przez lekarza stomatologa, która pozwala odbudować zniszczona powierzchnię zęba. Po założeniu wypełnienia, należy niezwłocznie zgłosić się do ortodonty w celu ponownego doklejenia usuniętego zamka.