INFORMACJE I ZALECENIA DOTYCZĄCE APARATU WYJMOWANEGO

 

Czas noszenia

 

Zaprojektowany przez ortodontę i wykonany przez technika aparat ortodontyczny powinien być solidnie noszony przez pacjenta. Aparat należy nosić ściśle wg wskazań ortodonty, średni czas użytkowania dobowego powinien wynosić około 14-16 h (chyba, że lekarz zaleci inaczej); co najmniej po kolacji od godziny 19.00 i w nocy. Im więcej godzin noszenia, tym lepszy i szybszy będzie efekt.

 

Przerwa w noszeniu aparatu, nawet kilkudniowa, może spowodować szybkie cofnięcie uzyskanych wyników leczenia i nawrót wady.

 

Higiena

 

Higiena powinna dotyczyć nie tylko zębów, ale również aparatu ortodontycznego.

Podobnie jak na zębach, również na aparacie osadza i gromadzi się płytka nazębna.

 

Aparat nie powinien być zakładany na „brudne zęby”. Aparat należy zakładać po umyciu zębów.

 

Nosząc aparat nie spożywamy żadnych pokarmów. Płytka nazębna oraz spożywany pokarm może zablokować śrubę, co uniemożliwi jej rozkręcanie, a sam aparat traci połysk i może nieprzyjemnie pachnieć. Podczas ewentualnego gryzienia mogą zostać zniszczone klamry utrzymujące aparat.

 

Każdorazowo o wyjęciu aparatu z jamy ustnej należy go umyć.

 

Aparat należy czyścić w sposób mechaniczny, specjalną szczoteczką do aparatów i protez zębowych lub zwykłą drugą szczoteczką do zębów. Do czyszczenia stosujemy szare mydło lub mydło w płynie. Po dokładnym oczyszczeniu aparat opłukujemy pod bieżącą wodą.

 

Samo opłukanie aparatu pod bieżącą wodą bez szczotkowania jest niewystarczające.

 

Pomocne w utrzymaniu prawidłowej higieny mogą być tabletki musujące do czyszczenia protez i aparatów ortodontycznych lub roztwór wody utlenionej rozcieńczonej pół na pół z wodą. Nie zastąpi to jednak mechanicznego oczyszczania szczotką.

 

Do mycia aparatu nie można używać pasty do zębów.

 

W czasie mycia i podkręcania aparat należy trzymać za akryl a nie za druty, bo mogą się odkształcić.

 

Szczególnie dokładnie należy myć okolice śrub i sprężyn.

 

Zaschnięta ślina, płytka nazębna lub woda może spowodować zakamienienie śruby a w efekcie niemożność jej rozkręcania.

 

Po umyciu aparat należy wytrzeć chusteczką higieniczną lub papierowym ręcznikiem. Aparat należy przechowywać w specjalnym pudełku z otworkami, zawsze suchy i czysty.

 

Aparat nie powoduje próchnicy, jeżeli zęby i aparat są zawsze czyste!

 

Przechowywanie

 

Nie należy zostawiać aparatu poza pudełkiem gdyż może ulec zniszczeniu (aparat ma zapach śliny i dlatego może zostać pogryziony przez zwierzęta).

 

Zakładanie, zdejmowanie i utrzymanie aparatu

 

Aparat należy zakładać zgodnie z instrukcjami otrzymanymi podczas wizyty.

 

Aparat dwuszczękowy utrzymywany jest przez mięśnie pacjenta. Czasami posiada dodatkowe elementy poprawiające utrzymanie.

Wypukłość części akrylowej aparatu skierowana jest ku górze (odzwierciedla kształt podniebienia). Łuki wargowe znajdują się na powierzchni wargowej zębów przednich.

 

 

Aparat jednoszczękowy należy zakładać tak, aby łuk wargowy był na powierzchni wargowej zębów przednich, klamry utrzymujące znajdują się ponad zębami, na które zostały zaprojektowane. Wypukłość części akrylowej aparatu górnego skierowana jest ku górze (odzwierciedla kształt podniebienia).

Następnie aparat należy równomiernie docisnąć do śluzówki i zębów kciukami (górna płytka) lub palcami wskazującymi (dolna płytka). Nie wolno robić tego zębami, ponieważ może to prowadzić do pęknięcia aparatu.

 

Przy prawidłowym założeniu aparatu płyta aparatu ściśle przylega do błony śluzowej.

W płytce górnej: akrylowa część aparatu przylega do błony śluzowej podniebienia i językowej powierzchni zębów, łuk wargowy znajduje się na wargowej powierzchni zębów przednich.

W płytce dolnej: akrylowa część aparatu przylega do językowej powierzchni wyrostka zębodołowego i zębów, łuk wargowy znajduje się na wargowej powierzchni zębów przednich.

 

Aparat zdejmowany jest poprzez jednoczesne równomierne podważenie kciukami (płytka dolna) lub delikatne pociągnięcie w dół palcami wskazującymi (płytka górna) ostatnich klamer utrzymujących. Nie wolno zdejmować aparatu pociągając za jedną stronę lub ciągnąć za łuk wargowy, gdyż spowoduje to odkształcenie łuku   lub zniszczenie aparatu.

 

Aparat należy zdejmować do jedzenia, mycia zębów oraz wszelkiego rodzaju aktywności fizycznych.

 

Nie jest zalecane noszenie aparatu w szkole, gdyż bardzo często dzieci zostawiają tam i gubią aparaty

 

Okres adaptacyjny

 

Pierwsze dwa tygodnie po oddaniu aparatu należy potraktować jako okres adaptacyjny.

Wtedy pacjent będzie się mocno ślinił, może pojawić się odruch wymiotny.

Jeśli odruch wymiotny nie ustąpi, należy zgłosić się do swojego ortodonty, który skoryguje aparat.

 

Pacjent w okresie adaptacyjnym może niewyraźnie mówić oraz musi nauczyć się przełykać w nim ślinę.

 

Aparaty dwuszczękowe nie posiadające klamer utrzymujących, mogą na początku wypadać podczas snu z ust.

 

W pierwszym okresie noszenia aparatu zęby mogą być obolałe przez kilka dni: szczególnie po zdjęciu aparatu i podczas gryzienia pokarmów.

 

Noszenie nowego aparatu należy zacząć od 1 godzin dziennie, stopniowo wydłużyć czas noszenia.

Pod koniec drugiego tygodnia noszenia aparat powinien być noszony ok. 5-6 godzin w ciągu dnia i całą noc.

 

W niektórych przypadkach proces ten przebiega łagodniej i już po kilku dniach dziecko jest w stanie nosić aparat   wymagana ilość godzin

 

Noszenie w nocy aparatu jednoszczękowego należy rozpocząć tylko w przypadku dobrego utrzymania aparatu. Jeżeli aparat „spada” należy zgłosić się do ortodonty.

 

Zalecenia i informacje o przebiegu leczenia

 

Jeżeli zalecono podkręcanie śruby aparatu lub zakładanie wyciągów, to należy wykonywać to dokładnie i systematycznie.

 

Każda śruba posiada strzałkę, która wskazuje kierunek rozkręcania.

 

Specjalny kluczyk wkładamy do otworu śruby i przekręcamy zgodnie ze wskazaniem strzałki wtopionej w masę akrylową obok śruby. Podkręcać należy zawsze w tą samą stronę, tak jak wskazuje strzałka, aż do ukazania się następnej dziurki.

 

Zalecane jest   zapisywanie daty podkręceń.

 

Jeśli pacjent nosi systematycznie aparat (14 i więcej godzin na dobę), śrubę aparatu należy rozkręcać 1 raz w tygodniu.

Jeśli aparat ortodontyczny jest noszony tylko w nocy, śrubę należy rozkręcać co 10 lub   14 dni!

To oczywiście spowolni leczenie i wydłuży okres leczenia aktywnego.

 

Zbyt szybkie rozkręcanie śruby przy słabym noszeniu aparatu spowoduje, że aparat nie będzie pasował oraz może uciskać zęby i błonę śluzową. To może zniechęcić pacjenta do dalszego noszenia aparatu.

 

Tuż po rozkręceniu śruby i po założeniu aparatu, pacjent może odczuwać ucisk na wszystkie zęby. Ten objaw szybko mija i jest prawidłowym odczuciem.

 

W okresie adaptacyjnym (pierwsze dwa tygodnie po oddaniu aparatu) nie rozkręcamy aparatu.

 

Jeśli dziecko nie może nosić przez jakiś czas aparatu, nie należy go rozkręcać. Po takiej dłuższej przerwie może nawet zaistnieć potrzeba skręcenia i ponownego dostosowania aparatu.

 

Jeżeli po podkręceniu aparat nie pasuje, to znaczy że za mało go nosisz!

 

Po aktywacji aparatu (rozkręcenie śruby lub po wizycie kontrolnej) mogą pojawiać się następujące objawy: uczucie ciasności przemijające po ok. 3-4 dniach, tkliwość zębów, otarcia lub odleżyny na śluzówce warg lub policzków w przypadku przylegania elementów metalowych (ten fakt należy skonsultować z ortodontą), uczucie nieznacznej ruchomości zębów.

 

Jeżeli pobolewanie zębów po aktywacji jest niewielkie i uogólnione, to oznacza że aparat działa, a dolegliwości miną po kilku dniach, natomiast jeśli ból jest silny i zlokalizowany w konkretnym punkcie to aparat uwiera, wtedy trzeba zadzwonić i umówić się na wizytę .

 

W przypadku przerwy w noszeniu aparatu (np. na skutek utraty zęba mlecznego, choroby, itp.) lub dolegliwości bólowych (np. odleżyn) należy skontaktować się z lekarzem i ustalić ” awaryjny” termin wizyty.

 

Gdy aparat uciska błonę śluzową w celu prawidłowego zlokalizowania miejsca korekty aparat powinien być noszony klika godzin przed wyznaczoną wizytą.

 

Wizyty kontrolne

 

W okresie leczenia ortodontycznego wymagane są wizyty kontrolne u lekarza ortodonty.

 

Podczas wizyty pacjent lub rodzice powinni przekazać wszelkie uwagi odnośnie noszonego aparatu.

 

Ortodonta sprawdza, czy aparat jest dobrze noszony i dokładnie pasuje, wykonuje korekty aparatu w miarę wyrzynania się kolejnych zębów stałych lub gdy aparat uciska błonę śluzową. Ocenia postęp leczenia, porównując zgryz pacjenta z modelami gipsowymi zgryzu pobranymi podczas pierwszej wizyty. Aktywuje niektóre elementy aparatu. Takie wizyty powinny być wykonywane co miesiąc lub co dwa miesiące.

 

W przypadku zaistnienia ważnej przyczyny uniemożliwiającej zgłoszenie się na wizytę w uzgodnionym terminie należy jak najszybciej powiadomić o tym personel gabinetu i uzgodnić nowy termin.

 

Nie wolno wykonywać we własnym zakresie żadnych napraw aparatu.

 

Na każdą wizytę należy zgłaszać się z dokładnie umytymi zębami i aparatem

 

 

 

Raz na pół roku obowiązuje kontrola u swojego stomatologa celem leczenia ewentualnych ubytków próchnicowych.